ΨΕΜΜΑΤΑ ΑΣΘΕΝΩΝ

«Εverybody lies», είναι η χαρακτηριστική έκφραση του ήρωα της τηλεοπτικής σειράς HOUSE M.D, που ταυτίστηκε με την προσπάθεια επίλυσης των ιατρικών προβλημάτων των ασθενών. Να αποτελεί άραγε μια υπερβολή, που απλά χρησιμοποιήθηκε προς προσέλκυση τηλεθεατών, ή καθρεπτίζει μια πραγματικότητα; Αν και φαντάζει εξτρεμιστική άποψη το να θεωρήσουμε ότι όλοι οι ασθενείς ψεύδονται στην διάρκεια της ιατρικής εξέτασης, δεν είναι. Ακόμα και αν οι ασθενείς δεν διαστρεβλώνουν την αλήθεια, πάντα κάτι αποκρύπτουν ή αμελούν να αναφέρουν. Οι λόγοι είναι πολλοί και σαφώς δεν έχουν σημασία, καθώς οι επιπτώσεις του ψεύδους είναι πολύ σημαντικότερες και δυσκολεύουν τον ιατρό να διαχειριστεί επιτυχώς το ιατρικό πρόβλημα με συνέπεια η υγεία του ασθενούς επιβαρύνεται.

Τα πιο συνηθισμένα ψέματα των ασθενών στην διάρκεια της ιατρικής επίσκεψης είναι τα εξής:

1. ΜΗ ΤΗΡΗΣΗ ΤΗΣ ΦΑΡΜΑΚΕΥΤΙΚΗΣ ΑΓΩΓΗΣ: Οι περισσότεροι ασθενείς ισχυρίζονται ότι λαμβάνουν τα φάρμακά τους σύμφωνα με τις οδηγίες του θεράποντα ιατρού τους. Στην πραγματικότητα όμως ή δεν τα παίρνουν καθόλου ή αλλάζουν το δοσολογικό σχήμα. Το πρόβλημα δημιουργείται όταν αρνούνται να παραδεχτούν στον ιατρό τους την αλλαγή στην θεραπεία τους. Ο ιατρός, τότε, θεωρώντας ότι η δοσολογία που αρχικά συνέστησε είναι ανεπαρκής, προχωρά σε αναπροσαρμογή της με συνέπεια αρκετές παρενέργειες. Επιπλέον, ο ασθενής γίνεται χειρότερα σε σχέση με την πρότερη κατάστασή του κατά την αρχική επίσκεψη στον ιατρό του.

2. ΑΠΟΚΡΥΨΗ ΦΑΡΜΑΚΩΝ: Οι ασθενείς νομίζουν πως το να παραλείψουν να αναφέρουν φάρμακα που λαμβάνουν και τα έχει συνταγογραφήσει άλλος ιατρός δεν έχει σημασία. Συνήθως αποκρύπτουν τα συμπληρώματα διατροφής, τα αναλγητικά και τα αντικαταθλιπτικά. Ελλιπείς πληροφορίες δίνουν, επίσης, αλλά σε μικρότερο βαθμό σχετικά με τα αντιβιοτικά, τα αντιυπερτασικά και τα φάρμακα για καρδιακές παθήσεις. Οι ασθενείς ψεύδονται είτε γιατί επιζητούν να τους συνταγογραφήσει ο ιατρός περισσότερα φάρμακα είτε γιατί αισθάνονται άβολα να παραδεχτούν λήψη φαρμάκων για ψυχιατρικές παθήσεις και ψυχολογικά προβλήματα. Για τους ασθενείς μπορεί η απόκρυψη της φαρμακευτικής τους θεραπείας να είναι άνευ σημασίας, για τον θεράποντα ιατρό όμως είναι σημαντική. Τα φάρμακα αλληλεπιδρούν μεταξύ τους και μπορεί να οδηγήσουν σε επικίνδυνες καταστάσεις.

3. ΠΡΟΕΤΟΙΜΑΣΙΑ ΧΕΙΡΟΥΡΓΕΙΟΥ: Οι ασθενείς πρέπει να είναι ειλικρινείς απέναντι στον αναισθησιολόγο τους, όταν τους ρωτά σχετικά με την ώρα που έλαβαν για τελευταία φορά τροφή ή υγρά. Η απόκρυψη της αλήθειας που εκφράζεται με την απάντηση: «όχι ιατρέ, δεν έχω πάρει τίποτα όλη την ημέρα» έχει δυσμενείς επιπτώσεις στον ασθενή και δημιουργεί προβλήματα στο αναισθησιολογικό πλάνο.

4. ΛΗΨΗ ΑΛΚΟΟΛ: Οι ασθενείς πρέπει να δίνουν στον ιατρό τους ακριβείς πληροφορίες σχετικά με την ποσότητα των αλκοολούχων ποτών που καταναλώνουν. Η ψευδής πληροφόρηση οδηγεί σε καθυστερημένη διάγνωση και θεραπεία του προβλήματος του ασθενή. Η υπερβολική λήψη αλκοόλ δημιουργεί διαταραχές, τα συμπτώματα των οποίων μπορεί να εκληφθούν από τον ιατρό ως εκδηλώσεις άλλης νόσου αν αγνοεί τον παράγοντα αλκοόλ. Με αυτό τον τρόπο η αντιμετώπιση του ασθενή οδηγείται σε λανθασμένο δρόμο.

5. ΚΑΠΝΙΣΜΑ: Περίπου το 13% των καπνιστών δεν αναφέρουν στον ιατρό τους τη συνήθεια αυτή. Οι περισσότεροι περιγράφουν τους εαυτούς τους ως πρώην καπνιστές αν και στην πραγματικότητα έχουν διακόψει το κάπνισμα για λίγες μέρες. Οι λόγοι που οι καπνιστές δεν ομολογούν την συνήθειά τους είναι η αποφυγή του κοινωνικού στιγματισμού και το ότι το αποκρύπτουν από την οικογένεια και τους εργοδότες τους. Οι καπνιστές οφείλουν να δίνουν ακριβείς πληροφορίες στον ιατρό τους ώστε να διαχειριστεί καλύτερα τα προβλήματα υγείας τους. Το κάπνισμα είναι υπεύθυνο για εγκεφαλικό, καρδιακά προβλήματα και καρκίνο.

6. ΧΡΗΣΗ ΝΑΡΚΩΤΙΚΩΝ: Η χρήση ναρκωτικών ουσιών είναι πληροφορία του ιατρικού ιστορικού που για κανένα λόγο δεν πρέπει να αποκρύπτεται. Εάν τα ναρκωτικά αποτελούν την αιτία της προσέλευσης του ασθενή στο νοσοκομείο πρέπει να αναφέρεται ώστε ο ασθενής να αντιμετωπιστεί σωστά. Εάν ο χρήστης επισκεφτεί ιατρό για άλλη πάθηση πρέπει να του γνωστοποιεί την εξάρτηση και το είδος των ουσιών που χρησιμοποιεί. Τα ναρκωτικά αλληλεπιδρούν με πολλά φάρμακα και θέτουν σε κίνδυνο τη ζωή του χρήστη.

7. ΤΡΟΠΟΣ ΖΩΗΣ: Η αρτηριακή υπέρταση και ο σακχαρώδης διαβήτης είναι νόσοι που ταλαιπωρούν εκατομμύρια ανθρώπους παγκοσμίως και συνδέονται με τον σύγχρονο τρόπο ζωής. Η άσκηση και η υγιεινή διατροφή είναι οι καλύτεροι μέθοδοι αντιμετώπισης για αυτό οι ασθενείς δεν πρέπει να ψεύδονται στον ιατρό τους παρουσιάζοντας τον τρόπο ζωής τους ως ιδανικό. Η συνεργασία με τον ιατρό θα βοηθήσει τον ασθενή στην έγκαιρη αντιμετώπιση και πρόληψη ιατρικών προβλημάτων.

8. ΛΗΨΗ ΠΑΥΣΙΠΟΝΩΝ: Οι περισσότεροι ασθενείς ψεύδονται σχετικά με την ποσότητα και την συχνότητα λήψης των αναλγητικών φαρμάκων. Η πιο κοινή διατύπωση είναι ότι κάνουν χρήση της παρακεταμόλης (Apotel, Depon, Panadol κλπ) περιστασιακά. Πραγματικά όμως οι ασθενείς λαμβάνουν παυσίπονα καθημερινά και για μακρύ χρονικό διάστημα. Ο ιατρός, όμως, οφείλει να το γνωρίζει γιατί μπορεί να συστήσει την ίδια ουσία που λαμβάνει ο ασθενής. Το αποτέλεσμα μεταξύ άλλων είναι η υπερδοσολογία και ο κίνδυνος βλαβών στο ήπαρ.

9. ΥΠΟΤΙΜΗΣΗ ΣΥΜΠΤΩΜΑΤΩΝ: Πολλοί ασθενείς δεν αναφέρουν τα συμπτώματά τους και κυρίως τα επώδυνα και προσπαθούν να υποτιμήσουν το πρόβλημα που τους οδήγησε στον ιατρό. Αυτό είναι επικίνδυνο γιατί η εμφάνιση του πόνου αποτελεί προειδοποιητικό σημάδι κάποιας δυσλειτουργίας που πρέπει να αντιμετωπιστεί σωστά και στον κατάλληλο χρόνο. Πολλοί ασθενείς επίσης αρνούνται να είναι ειλικρινείς γύρω από την συμπτωματολογία τους γιατί θεωρούν ότι θα γίνουν θύματα οικονομικής εκμετάλλευσης.

10. ΠΑΡΑΝΟΗΣΗ ΙΑΤΡΙΚΩΝ ΟΔΗΓΙΩΝ: Το 40-80% των ιατρικών οδηγιών ξεχνιέται γρήγορα από τους ασθενείς. Επίσης, πολλοί θυμούνται τις οδηγίες λανθασμένα. Η κατανόηση των συστάσεων του ιατρού και η σωστή εφαρμογή τους είναι απαραίτητη για την διατήρηση της υγείας του ασθενή. Οι ασθενείς πρέπει να σταματήσουν να προσποιούνται, κουνώντας συνεχώς καταφατικά το κεφάλι, ότι κατανοούν τα λεγόμενα του ιατρού τους. Ως ασθενείς δεν είναι ειδικοί ούτε γνώστες της ιατρικής και οφείλουν να αφήνουν τον εγωισμό τους έξω από τον χώρο του ιατρείου. Οφείλουν να ρωτούν τον ιατρό για διευκρινίσεις και να είναι ειλικρινείς μαζί του.

Εν κατακλείδι, δεν είναι δύσκολο να κατανοήσει ο κάθε ασθενής πως η προάσπιση της υγείας του αποτελεί υποχρέωση αλλά και επιθυμία του κάθε ιατρού. Για αυτό λοιπόν, μην ψεύδεστε σχετικά με το ιατρικό σας ιστορικό. Η απόκρυψη της αλήθειας μόνο εσάς επιβαρύνει!