ΜΟΥΣΙΚΟ ΤΑΛΕΝΤΟ: ΘΕΜΑ ΓΟΝΙΔΙΩΝ Ή ΕΚΠΑΙΔΕΥΣΗΣ;

Στις 11 Φεβρουαρίου του 2019 δημοσιεύτηκε στο Journal of Neuroscience ένα άρθρο το οποίο αναφέρει πως υπάρχουν ιδιοφυείς μουσικοί λόγω μιας ιδιαίτερης ικανότητας που πιθανολογούν ότι οφείλεται σε γονίδια. Η παρούσα μελέτη έρχεται σε αντιπαράθεση με παλαιότερες, δημοσιευμένες στο ίδιο περιοδικό, που υποστηρίζουν ότι η μουσική «ιδιοφυία» οφείλεται στην εκπαίδευση σε μικρή ηλικία και είναι θέμα επίκτητο. Κοινός παρονομαστής και των δύο πλευρών είναι ότι η σπάνια ικανότητα υπάρχει.

Το ΑΡ είναι η ικανότητα να προσδιοριστεί και να ονοματιστεί ο τόνος κάθε ήχου, όχι μόνο μουσικού έργου αλλά και κάθε ακουστικού ερεθίσματος, όπως ήχος κόρνας αυτοκινήτου. Αποτελεί σπάνια ικανότητα καθώς εμφανίζεται με συχνότητα 1 σε κάθε 100.000 ανθρώπους.

Ερευνητές στο York University of Toronto, στον Καναδά, μελέτησαν 61 εθελοντές προσπαθώντας να διερευνήσουν διαφορές στην αρχιτεκτονική και λειτουργία του εγκεφάλου σε ιδιοφυείς και μη. Οι συμμετέχοντες χωρίστηκαν σε τρεις ομάδες: 20 άτομα με ιδιαίτερα υψηλό AP, 20 άτομα ικανά αλλά όχι με ιδιαίτερη μουσική ικανότητα και 20 άτομα που αποτελούσαν την ομάδα ελέγχου, τα οποία δεν είχαν μουσική παιδεία. Το 61ο άτομο ήταν γυναίκα που σημείωσε υψηλό ποσοστό επιτυχίας στις δοκιμασίες αξιολόγησης αλλά αγνοούσε την ικανότητά της στη μουσική.

Οι ερευνητές δεν παρατήρησαν κάποια διαφορά μεταξύ πρώτης και τρίτης ομάδας (ιδιοφυών και ομάδα ελέγχου) και οδηγήθηκαν στο συμπέρασμα πως πρόκειται για ικανότητα κληρονομούμενη με τα γονίδια. Και στο σημείο αυτό αρχίζει η αντιπαράθεση. Κάποιοι άλλοι ερευνητές υποστηρίζουν πως η «τέλεια ικανότητα διάκρισης» των ήχων δεν είναι και τόσο άψογη. Οι «ιδιοφυείς» άνθρωποι, σε δοκιμασίες που πραγματοποιήθηκαν, αδυνατούσαν ναι διακρίνουν χαμηλής έντασης ήχους ή παραφωνίες μετά από ακρόαση μουσικών έργων για μακρύ χρονικό διάστημα. Οι συγκεκριμένοι ερευνητές θεωρούν, λοιπόν, πως το ταλέντο συνδέεται με την εκπαίδευση. Συγκεκριμένα, όταν η εκμάθηση της μουσικής ξεκινά στην ηλικία των 7 ετών, αυξάνεται η πιθανότητα της εκδήλωσης και καλλιέργειας της σπάνιας μουσικής ικανότητας. Οι υποστηρικτές της γενετικής θεωρίας αντιπαραβάλλουν, ωστόσο, έρευνα που απέδειξε ότι το 20% των μουσικών ταλέντων δεν είχε καμία επαφή με την μουσική παρά στην διάρκεια και αργότερα της εφηβείας.

Αν και το μουσικό ταλέντο αποτελεί για την ώρα σημείο έρευνας και επιστημονικής αντιπαράθεσης, η αλήθεια είναι ότι όσοι το κατέχουν προσφέρουν πολλά στον χώρο της τέχνης.