ΙΑΤΡΙΚΑ ΣΥΝΔΡΟΜΑ ΚΑΙ ΗΡΩΕΣ ΛΟΓΟΤΕΧΝΙΚΩΝ ΕΡΓΩΝ

Ως «ιατρικό κλινικό σύνδρομο» ορίζεται μια διαταραχή ή νόσος που περιλαμβάνει ένα σύνολο συμπτωμάτων και σημείων. Στην παγκόσμια ιατρική βιβλιογραφία, τα σύνδρομα είναι καταχωρημένα με το όνομα του ιατρού που τα ανακάλυψε. Υπάρχουν, όμως, και περιπτώσεις που ήρωες της παγκόσμιας λογοτεχνίας έδωσαν το όνομά τους στις συγκεκριμένες ιατρικές καταστάσεις.

ΤΟ ΣΥΝΔΡΟΜΟ ΤΗΣ ΡΑΠΟΥΝΖΕΛ

Η Ραπουνζέλ είναι μια νεράιδα, ηρωίδα του ομώνυμου παραμυθιού των αδερφών Γκριμ. Χαρακτηριστικό της είναι τα μακριά μαλλιά. Στο αντίστοιχο σύνδρομο που πλήττει κυρίως γυναίκες, οι ασθενείς υποφέρουν από τριχοτιλλομανία. Πρόκειται για μια ψυχολογική διαταραχή που εκδηλώνεται με μια μη ελεγχόμενη έντονη επιθυμία για αφαίρεση των τριχών του σώματος και του κεφαλιού. Ακολουθεί η κατάποση των αφαιρούμενων τριχών με συνέπεια τη δημιουργία μάζας στο στομάχι του ασθενή.

ΤΟ ΣΥΝΔΡΟΜΟ ΤΟΥ ΟΘΕΛΛΟΥ

Σύμφωνα με το έργο του Σαίξπηρ, ο Οθέλλος, κυριευμένος από έντονη καχυποψία, δολοφόνησε τη σύζυγό του θεωρώντας την άπιστη. Κατά αντιστοιχία, ο ασθενής με το σύνδρομο του Οθέλλου διακατέχεται από την επίμονη πεποίθηση πως ο σύντροφός του δεν είναι πιστός στη σχέση τους. Συνηθίζει να απευθύνει αβάσιμες κατηγορίες απιστίας, δοκιμάζει διαρκώς την φιλαλήθεια και αξιοπιστία του συντρόφου του και ενίοτε εκδηλώνει επιθετική συμπεριφορά.

ΤΟ ΣΥΝΔΡΟΜΟ ΠΗΤΕΡ ΠΑΝ

Πολυαγαπημένος χαρακτήρας του J.M Barrie, ο οποίος αρνιόταν να μεγαλώσει. Σύμφωνα με την σύγχρονη ψυχολογία, οι άνθρωποι που «χαρακτηρίζονται» ως Πήτερ Παν επιδεικνύουν ανωριμότητα σε πολλούς τομείς της καθημερινής τους ζωής. Αποφεύγουν τις ευθύνες, αρέσκονται στη φαντασία παρά στη ρεαλιστική ζωή και αναζητούν διαρκώς τη φροντίδα σαν να είναι μικρά παιδιά.

ΤΟ ΣΥΝΔΡΟΜΟ ΤΟΥ ΜΟΓΛΗ

Το «βιβλίο της ζούγκλας» του Rudyard Kipling έκανε αξιαγάπητο τον μικρό Μόγλη που ανατράφηκε από τα άγρια ζώα. Στην αληθινή ζωή, τα παιδιά με το σύνδρομο παρουσιάζουν νοητική έκπτωση ή σωματική αδυναμία. Πρόκειται για παιδιά-θύματα κακοποίησης ή παραμέλησης από τους γονείς τους τα οποία υποφέρουν από έντονο συναισθηματικό άγχος.

ΤΟ ΣΥΝΔΡΟΜΟ PICKWICK

Ο Joe Pickwick ήταν ένα παχύσαρκο άτομο που πρωταγωνίστησε σε ένα από τα πρώτα έργα του Ντίκενς. Ιατρικά, χαρακτηρίζεται ως σύνδρομο υποαερισμού-παχυσαρκίας. Πρόκειται για μια κατάσταση κατά την οποία στη διάρκεια του ύπνου συμβαίνουν επαναλαμβανόμενες διακοπές της αναπνοής των παχύσαρκων ασθενών.

ΤΟ ΣΥΝΔΡΟΜΟ ΤΟΥ ΧΩΚΛΜΠΕΡΙ ΦΙΝ

Ο φίλος του Τομ Σόγιερ στο βιβλίο του Mark Twain ήταν ένα παιδί στερημένο της οικογενειακής θαλπωρής που ζούσε αλήτικα. Στο ομώνυμο ιατρικό σύνδρομο, παιδιά υψηλής νοημοσύνης που βιώνουν την γονική απόρριψη εμφανίζουν μια διάθεση άρνησης κάθε είδους ευθύνης. Επίσης, το συγκεκριμένο σύνδρομο μπορεί να εμφανιστεί και σε παιδιά των οποίων οι γονείς εμφανίζουν νοητικές διαταραχές. Τα εν λόγω παιδιά αδυνατούν να προσαρμοστούν πλήρως και ομαλά στην κοινωνική ζωή και εμφανίζουν κενά στην ψυχολογική τους ωρίμανση.

ΤΟ ΣΥΝΔΡΟΜΟ ΤΟΥ ΝΤΟΡΙΑΝ ΓΚΡΕΪ

Ο Oscar Wilde στην ομώνυμη νουβέλα του περιέγραφε έναν εμφανίσιμο νεαρό άνδρα που δεν ήθελε να μεγαλώσει ηλικιακά. Κάτι παρόμοιο παρατηρείται στα άτομα με το σύνδρομο Ντόριαν Γκρέι. Οι ασθενείς επικρίνουν συνεχώς τη φυσική τους εμφάνιση και δεν μπορούν να διαχειριστούν την προοπτική των γηρατειών. Προσπαθούν να προσκολληθούν σε μια νεανική μορφή καταφεύγοντας στη χρήση σκευασμάτων και αισθητικών επεμβάσεων.

ΤΟ ΣΥΝΔΡΟΜΟ Η ΑΛΙΚΗ ΣΤΗ ΧΩΡΑ ΤΩΝ ΘΑΥΜΑΤΩΝ

Αφορά μια νευρολογική διαταραχή όπου οι ασθενείς αντιλαμβάνονται τις οπτικές εικόνες παραμορφωμένες ως προς το μέγεθος, συμπεριλαμβανομένων και των μελών του σώματός τους. Συνοδό σύμπτωμα είναι η ημικρανία. Περίπου 100 χρόνια πριν την επίσημη ονομασία του συνδρόμου, ο συγγραφέας Lewis Carrol δημοσίευσε το βιβλίο του « Η Αλίκη στη χώρα των θαυμάτων». Το παράξενο είναι πως όπως η ηρωίδα του, έτσι και ο ίδιος ο Carrol έπασχε από συχνές ημικρανίες που επηρέαζαν την ενόραση της πραγματικότητας και έβλεπε παραμορφωμένα τα σώματα και τα αντικείμενα του περιβάλλοντος χώρου.

Τα παραμύθια, όπως και τα λογοτεχνικά κείμενα, εκτός από ψυχαγωγία, ενημέρωση και πνευματική καλλιέργεια αντικατοπτρίζουν, αναμενόμενα, τον ψυχισμό του δημιουργού τους. Κάποιες φορές, μέσω του έργου τους, αποκαλύπτονται και τα σωματικά και ψυχολογικά προβλήματα των συγγραφέων. Είναι προφανές πως αν και έχουμε συσχετίσει τις όμορφες παραμυθένιες ιστορίες με ευτυχισμένο τέλος, προφανώς κάτι ανάλογο δεν συμβαίνει πάντα και στους εμπνευστές τους.