ΗΜΕΡΟΛΟΓΙΟ ΠΟΝΟΥ: ΕΝΑΣ ΑΓΝΩΣΤΟΣ ΑΛΛΑ ΠΟΛΥΤΙΜΟΣ ΒΟΗΘΟΣ

Το ημερολόγιο πόνου δεν είναι ένα επικουρικό μέσο, απεναντίας, αποτελεί ένα σημαντικό βοήθημα στην σωστή αντιμετώπιση που ασθενή που βιώνει χρόνιο πόνο. Η απλή συνταγογράφηση αναλγητικών φαρμάκων και η αυξομείωση της δόσης ανάλογα με τις ανάγκες του ασθενή δεν αποτελεί επαρκή προσέγγιση του πόνου. Απεναντίας, το ημερολόγιο βοηθά τον ασθενή, τους φροντιστές και τον ιατρό του να κατανοήσουν κάθε τι που μπορεί να επιδεινώσει ή να ανακουφίσει τον πόνο. Επίσης, καταγράφει την ανταπόκριση του ασθενή στην αναλγητική θεραπεία.

Η χρήση του δεν γίνεται κατ’ επιλογή του αρρώστου αλλά κατόπιν σύστασης του ιατρού. Η σύνταξή του γίνεται από τον θεράποντα ιατρό και η καταγραφή του από τον ασθενή ή τους οικείους του που έχουν γνώση της πορείας της πάθησής του. Η χρήση του γίνεται στις περιπτώσεις ύπαρξης συνεχούς άλγους, όταν μεταβάλλονται τα επίπεδα της δραστηριότητας του ασθενή ή όταν υπάρχουν αλλαγές στην φαρμακευτική του αγωγή.

Αν και υπάρχουν διάφοροι τύποι ημερολογίου, κάποιες βασικές πληροφορίες είναι κοινές και είναι οι εξής:

1. ΒΑΘΜΟΝΟΜΗΣΗ ΠΟΝΟΥ: Συνήθως χρησιμοποιείται η αριθμητική κλίμακα 0-10. Με 0 χαρακτηρίζεται η έλλειψη επώδυνων συμπτωμάτων και με το 10 ο ανυπόφορος πόνος.

2. ΠΕΡΙΓΡΑΦΗ ΠΟΙΟΤΗΤΑΣ ΠΟΝΟΥ: Ο ασθενής χρησιμοποιεί κάποιες τυποποιημένες λέξεις για να περιγράψει την ποιότητα του πόνου του π.χ καυστικός, μούδιασμα, νυγμώδης. Οι συγκεκριμένες πληροφορίες βοηθούν τον ιατρό να προσδιορίσει τον τύπο και την προέλευση του πόνου.

3. ΧΡΟΝΙΚΗ ΕΝΤΟΠΙΣΗ ΠΟΝΟΥ: Ο ασθενής εντοπίζει τις περιόδους της ημέρας που ο πόνος γίνεται χειρότερος.

4. ΔΡΑΣΤΗΡΙΟΤΗΤΕΣ ΠΟΥ ΣΥΝΔΕΟΝΤΑΙ ΜΕ ΠΟΝΟ: Ο ασθενής καταγράφει τί ακριβώς έκανε όταν ξεκίνησε ο πόνος. Η φύση της δραστηριότητας π.χ άσκηση, περπάτημα, κάθισμα δίνουν πολύτιμες πληροφορίες.

5. Η ΣΥΜΜΕΤΟΧΗ ΤΟΥ ΚΑΙΡΟΥ: Οι καιρικές συνθήκες επηρεάζουν αρκετούς ασθενείς. Η υγρασία, η βροχή, το θερμό και ξηρό περιβάλλον επιβαρύνουν τις μυαλγίες και τις αρθραλγίες.

6. ΚΑΤΑΓΡΑΦΗ ΔΙΑΤΡΟΦΙΚΩΝ ΣΥΝΗΘΕΙΩΝ: Κάποιες τροφές, ποτά, ροφήματα και αναψυκτικά ενίοτε επιβαρύνουν την ένταση του πόνου. Είναι, λοιπόν, απαραίτητη η καταγραφή τους.

7. ΠΕΡΙΓΡΑΦΗ ΨΥΧΟΛΟΓΙΚΗΣ ΚΑΤΑΣΤΑΣΗΣ: Είναι σημαντικό ο ασθενής να περιγράφει τα συναισθήματά του όταν βιώνει πόνο. Η ανησυχία, η θλίψη, η κούραση είναι μερικά. Κάποια είναι αναμενόμενα ενώ μερικά υποδηλώνουν την ανάγκη του ασθενή για ειδική βοήθεια και υποστήριξη φαρμακευτική και ψυχολογική.

Συμπερασματικά, το ημερολόγιο πόνου είναι απαραίτητο γιατί παρέχει χρήσιμες πληροφορίες που ενδεχομένως ο ασθενής θεωρεί ασήμαντες. Η λήψη μόνο του ιστορικού εμπεριέχει τον κίνδυνο απώλειας των συγκεκριμένων στοιχείων γιατί ο ασθενής δεν τα θυμάται. Αντίθετα, το ημερολόγιο πόνου είναι η καταγραφή όλων πληροφοριών. Το συντάσσει ο ιατρός με γνώση στο αντικείμενο και πείρα. Δεν υπάρχει τυποποιημένη μορφή του ημερολογίου αλλά σχεδιάζεται με βάση κάποιες κοινές βασικές πληροφορίες και διαφοροποιείται ανάλογα με τον ασθενή. Δεν αποτελεί μια τυχαία καταγραφή σε ένα χαρτί. Υπάρχει μια μεθοδολογία στο σχεδιασμό και στην τεχνική για να είναι πλήρες, εύχρηστο και αισθητικά αποδεκτό από τον ασθενή.