ΣΥΓΧΡΟΝΟΙ ΠΡΟΒΛΗΜΑΤΙΣΜΟΙ ΣΧΕΤΙΚΑ ΜΕ ΤΗΝ ΚΙΝΕΖΙΚΗ ΙΑΤΡΙΚΗ

Τα φυτικά φάρμακα έχουν χρησιμοποιηθεί από θεραπευτές σε όλον τον κόσμο και στην διάρκεια αιώνων για την πρόληψη και την θεραπεία ασθενειών. Στην Κίνα, η συγκεκριμένη τεχνική είναι ευρέως διαδεδομένη και συνοδεύεται τα τελευταία χρόνια από μια προσπάθεια επιστημονικής «τεκμηρίωσής» της. Επιπλέον, οι αρμόδιοι φορείς της χώρας έχουν εντείνει τις ενέργειές τους ώστε να συμπεριληφθεί η παραδοσιακή κινεζική ιατρική στην παγκόσμια υγειονομική περίθαλψη. Οι μακροχρόνιες αυτές προσπάθειες τελικά απέδωσαν, αφού ο Παγκόσμιος Οργανισμός Υγείας (WHO) αποφάσισε να συμπεριλάβει στο ICD, για πρώτη φορά ένα κεφάλαιο σχετικά με την παραδοσιακή κινεζική ιατρική.

Ωστόσο, δεν είναι όλοι ικανοποιημένοι από την αμφιλεγόμενη αυτή κίνηση. Εκπρόσωποι του βιοϊατρικού τομέα επισημαίνουν πως ο Παγκόσμιος Οργανισμός Υγείας έχει παραβλέψει την τοξικότητα ορισμένων φυτικών φαρμάκων και την έλλειψη αποδεικτικών στοιχείων, ενώ οι υποστηρικτές για τα δικαιώματα των ζώων δηλώνουν πως θα τεθούν σε κίνδυνο ζώα που χρησιμοποιούνται ως υλικό παρασκευής των κινεζικών φαρμάκων.

Έγκυρα επιστημονικά περιοδικά, όπως το Scientific American, χαρακτήρισαν την συγκεκριμένη κίνηση ως «έντονη αποτυχία στην σκέψη και στην πρακτική που βασίζεται σε στοιχεία». Ο Arthur Grollman, καθηγητής ιατρικής και φαρμακολογίας στο πανεπιστήμιο Stony Brook της Νέας Υόρκης, επιπρόσθετα, εκφράζει την άποψη πως η συγκεκριμένη απόφαση θα δώσει νομιμότητα σε μη αποδεδειγμένες θεραπείες και θα επιβαρύνει σημαντικά το κόστος της υγειονομικής περίθαλψης.

Ο Παγκόσμιος Οργανισμός Υγείας από την πλευρά του γνωστοποίησε πως ο σκοπός του ICD είναι να συλλέξει πληροφορίες για όλες τις υγειονομικές καταστάσεις και τους τρόπους προσέγγισής τους και πως ο λόγος που συμπεριλήφθηκαν οι κινεζικές πρακτικές είναι επειδή χρησιμοποιούνται από χιλιάδες ασθενείς παγκοσμίως. Η παραδοσιακή κινεζική ιατρική έχει την αφετηρία της στην Κίνα και είναι ευρέως διαδεδομένη στις χώρες της Ασίας, ωστόσο, ο Παγκόσμιος Οργανισμός Υγείας χρειάστηκε περισσότερο από μια δεκαετία για να συγκεντρώσει τους αντιπροσώπους της κινεζικής ιατρικής από τις χώρες της Ασίας και να συνοψίσουν τις γνώσεις και τις τεχνικές τους σε ένα σύστημα ταξινόμησης. Παρόλα αυτά, ο Tarik Jasarevic, εκπρόσωπος του Παγκόσμιου Οργανισμού Υγείας δήλωσε πως η κινεζική ιατρική είναι ανεπαρκώς ή μη τεκμηριωμένη και η ένταξη στο ICD δεν αποτελεί έγκριση της επιστημονικής της εγκυρότητας.

Για τους κινέζους ηγέτες, όμως, η συγκεκριμένη κίνηση αποτελεί τεράστια επιτυχία, καθώς η ώθηση της κινεζικής ιατρικής προέρχεται από την κορυφή. Όταν, το 2017, ο Ξι Τζίπινγκ, ο πρόεδρος της Κίνας και ένθερμος υποστηρικτής της παραδοσιακής κινεζικής ιατρικής, επισκέφτηκε για πρώτη φορά την έδρα του Παγκόσμιου Οργανισμού Υγείας στη Γενεύη, έφερε μαζί του ένα χάλκινο αγαλματίδιο με έκδηλα σημάδια του βελονισμού. Η κινεζική ηγεσία προωθεί την παραδοσιακή ιατρική της χώρας με σκοπό την διείσδυσή της στην παγκόσμια αγορά και την απόκτηση επιρροής. Με έναν τζίρο που ξεπερνά τα 130 δισεκατομμύρια δολάρια σε ότι αφορά την εφαρμογή της παραδοσιακής κινεζικής ιατρικής, το στρατηγικό σχέδιο της κινεζικής ηγεσίας στοχεύει στην καθιέρωσή της και στο εξωτερικό. Η προώθηση του ιατρικού τουρισμού στην Κίνα και η ίδρυση κέντρων βελονισμού ανά την υφήλιο εξυπηρετεί την προώθηση της κινεζικής ιατρικής μέσω της παγκόσμιας οικονομικής πρωτοβουλίας Belt and Road του Πεκίνου.

Η επιστημονική κοινότητα αντιδρά. Ο David Colquhoun, καθηγητής φαρμακολογίας στο πανεπιστήμιο του Λονδίνου, δήλωσε πως οι αποδείξεις για την επιστημονική εγκυρότητα των παραδοσιακών κινεζικών τεχνικών είναι αμελητέες. «Έχουμε εξετάσει τον βελονισμό, καθώς ασκεί την μεγαλύτερη επιρροή στη Δύση», συμπλήρωσε. «Ορισμένες μελέτες έχουν βρει μικρό αποτέλεσμα αλλά χωρίς να είναι κλινικά σημαντικό. Υπάρχουν ατελείωτες αποδείξεις ότι δεν έχει σημασία αν βάζεις βελόνες. Αυτοί οι φανταστικοί μεσημβρινοί είναι αβάσιμοι.»

Από την πλευρά τους, οι οικολόγοι ανησυχούν για τις επιπτώσεις που θα έχει για τα άγρια ζώα η ανάπτυξη της βιομηχανίας κινεζικών θεραπευτικών σκευασμάτων που χρησιμοποιούν ως υλικό, όργανα τους. Ο John Goodrich, επικεφαλής του προγράμματος προστασίας των άγριων γατών επισημαίνει πως η «αναγνώριση» της κινεζικής ιατρικής από τον Παγκόσμιο Οργανισμό Υγείας θα γίνει, εσφαλμένα, αντιληπτή ως σφραγίδα έγκρισης από τα Ηνωμένα Έθνη μιας πρακτικής που χρησιμοποιεί άγρια ζώα για την παρασκευή θεραπευτικών σκευασμάτων.

Παρά την άποψη πως η συμπερίληψη της παραδοσιακής κινεζικής πρακτικής στο ICD δεν ερμηνεύεται ως έγκριση της επιστημονικής της εγκυρότητας, υπάρχει έντονη ανησυχία πως αυτό θα «περάσει στα ψιλά γράμματα». Δεδομένου ότι ο Παγκόσμιος Οργανισμός Υγείας συντάσσει τις κατευθυντήριες οδηγίες και συστάσεις για σοβαρά και υψηλού ενδιαφέροντος θέματα όπως τα ναρκωτικά, τα εμβόλια και η διατροφή, υπάρχει η ανησυχία πως η έμμεση «αποδοχή» της κινεζικής ιατρικής θα αποτελέσει τον δούρειο ίππο για την ασφάλεια της δημόσιας υγείας.