Η ΔΙΑΡΚΕΙΑ ΤΟΥ LOCKDOWN ΛΟΓΩ COVID-19 ΔΕΝ ΑΠΟΤΕΛΕΙ ΑΠΟΚΛΕΙΣΤΙΚΑ ΙΑΤΡΙΚΟ ΖΗΤΗΜΑ ΑΛΛΑ ΣΥΝΙΣΤΑ ΚΑΙ ΘΕΜΑ

Μια ενδιαφέρουσα προσέγγιση σχετικά με τον διακριτό ρόλο ιατρικής επιστήμης και των φορέων της πολιτικής προστασίας όπως και της αλληλένδετης σχέσης τους εν καιρώ πανδημίας (Covid-19) δημοσιεύτηκε πρόσφατα, με αρθρογράφο τον Richard Denniss.

«Ο ρόλος της επιστήμης είναι να εξηγήσει τη συνέπεια των στρατηγικών κατά του Covid-19 και όχι να μας πει ποιες πρέπει να ακολουθήσουμε. Η ιατρική επιστήμη μπορεί να πει πώς να διαχειριστούμε τη διάδοση του ιού μέσω της κοινότητάς μας και είναι η μόνη μας ευκαιρία να αναπτύξουμε μια θεραπεία ή ένα εμβόλιο. Αλλά ενώ η ιατρική μπορεί να μας πει πώς να ακολουθήσουμε τέτοιες στρατηγικές, δεν μπορεί να μας υποδείξει ποιες πρέπει να ακολουθήσουμε. Αυτό αποτελεί κυβερνητική ευθύνη.

Το κλείσιμο των συνόρων, η παραμονή στο σπίτι και η αποφυγή μεγάλων συναθροίσεων δεν είναι εύκολη υπόθεση αλλά φαίνεται πως αποδίδει. Το ερώτημα, όμως, είναι αν θέλουμε να συνεχίσουμε να συνθλίβουμε την καμπύλη, κρατώντας εκατομμύρια ανθρώπους κλειδωμένους στα σπίτια τους. Αυτό, πλέον, δεν είναι ιατρικό ζήτημα, είναι θέμα δημοκρατίας. Όσο πιο γρήγορα το αναγνωρίσουμε τόσο καλύτερη θα είναι η δημοκρατική μας συζήτηση.

Είναι γεγονός πως οι ιατροί δεν δύναται να χρησιμοποιούνται ως εξιλαστήρια θύματα της επιβολής σκληρών περιοριστικών μέτρων και θα πρέπει να επιλυθούν τα κοινωνικά προβλήματα που επιφέρει το Covid-19 με βάση επιχειρήματα και προτάσεις που απορρέουν από τους κυβερνώντες, οι οποίοι σαφώς και φέρουν την πολιτική ευθύνη. Κάθε χώρα θα μπορούσε να επιλέξει να κρατήσει σύνορα, σχολεία, και επιχειρήσεις κλειστά έως να βρεθεί ένα εμβόλιο, αλλά αν κάνουμε αυτήν την επιλογή πρέπει να παραδεχτούμε και την επιβολή περιοριστικών μέτρων επ’ αόριστον. Κανένας ιατρός, όμως, ή επιστήμονας δεν μπορεί να λάβει αυτήν την απόφαση, αναλαμβάνοντας την ευθύνη που οφείλουν να φέρουν εξολοκλήρου οι κυβερνώντες.

Είναι προφανές ότι κανείς δεν επιθυμεί να λάβουν χώρα στην περιοχή του φαινόμενα τύπου ΗΠΑ και βορείου Ιταλίας. Ωστόσο, αναπόφευκτα υπάρχουν και άνθρωποι που διαφωνούν με το καθολικό lockdown και αναζητούν άλλους τρόπους προσπέλασης του προβλήματος. Στα πλαίσια αυτής της συζήτησης πρέπει να παραδεχτούμε ότι ενώ το καταφύγιο στα σπίτια μας βοήθησε στον περιορισμό της εξάπλωσης τους ιού, η επ’ αόριστον κοινωνική και οικονομική απομόνωση δεν θα μας κάνει πιο δυνατούς ή πιο ανθεκτικούς. Απλά, θα μας καταστήσει περισσότερο αγχωμένους και πιο φτωχούς.

Η αποφυγή της διάδοσης του ιού, λόγω γρήγορης δράσης βασισμένης στην επιστήμη, δεν μας εξασφάλισε ασφάλεια αλλά χρόνο. Τώρα έχουμε την ευκαιρία να χρησιμοποιηθεί αυτός ο χρόνος για να παρθούν καλές αλλά όχι τέλειες αποφάσεις σχετικά με το τι θα κάνουμε στη συνέχεια. Όπως δεν υπάρχει σωστή απάντηση στο πόσο γρήγορα πρέπει να επιτραπούν ελευθερίες στην μετακίνησης των ανθρώπων, δεν υπάρχει σωστή απάντηση ποιες δραστηριότητες είναι πολύ επικίνδυνες στην εποχή του Covid-19. Η ιατρική επιστήμη μπορεί να μας πει πώς να αποτρέψουμε την εξάπλωση μιας ασθένειας αλλά δεν μπορεί να μας πει πόσο ρίσκο πρέπει να αναλάβουμε.

Είναι γεγονός πως πρέπει να είμαστε ανοικτοί και ειλικρινείς σχετικά με το ρόλο των αποδεικτικών στοιχείων, το ρόλο της δημοκρατίας και τα όρια και των δύο. Ακριβώς όπως οι επιστήμονες θα διαφωνήσουν σχετικά με το ποιοι είναι οι πιο σημαντικοί περιορισμοί που πρέπει να διατηρηθούν ή να αφαιρεθούν, έτσι και οι πολιτικοί θα διαφωνήσουν για το ποιους θα συμβουλευτούν. Μέχρι να εφευρεθεί ένα εμβόλιο θα έχουμε μια πολύ σημαντική συζήτηση σχετικά με τον κίνδυνο που θα πρέπει να υποδεχτούμε από το Covid-19. Η επιστήμη δεν μπορεί να είναι ξεκάθαρη, θα υπάρχουν διαφορετικές απόψεις από καλά ενημερωμένους ανθρώπους και θα πρέπει να γίνουν σκληρές επιλογές, συχνά σε πραγματικό χρόνο, ανεξάρτητα από το πόσο αβέβαιες είναι οι συνέπειές τους.»