Η ΣΥΓΚΑΛΥΨΗ ΤΗΣ ΙΣΠΑΝΙΚΗΣ ΓΡΙΠΗΣ
Οι ιστορικοί δεν είναι στην πραγματικότητα σίγουροι από πού ξεκίνησε το στέλεχος της γρίπης του 1918 αλλά τα πρώτα καταγεγραμμένα κρούσματα ήταν σε στρατόπεδο του αμερικανικού στρατού στο Κάνσας, τον Μάρτιο του 1918. Μέχρι το τέλος του 1919 είχε μολύνει έως και το 1/3 του παγκόσμιου πληθυσμού και οδήγησε στο θάνατο περίπου 50 εκατομμύρια ανθρώπους. Ήταν η χειρότερη πανδημία γρίπης στην καταγεγραμμένη ιστορία και πιθανότατα επιδεινώθηκε από έναν συνδυασμό λογοκρισίας, σκεπτικισμού και άρνησης μεταξύ των χωρών που συμμετείχαν στον πόλεμο. Σύμφωνα με την Carol.R.Byerly, συγγραφέα του «Fever of War: Η επιδημία της γρίπης στο στρατό των ΗΠΑ κατά τον Ά Παγκόσμιο Πόλεμο», οι ιοί δεν ενδιαφέρονται από πού προέρχονται, απλώς τους αρέσει να εκμεταλλεύονται τη λογοκρισία του πολέμου. Η λογοκρισία είναι πολύ επικίνδυνη κατά τη διάρκεια της πανδημίας.
Όταν ξέσπασε η γρίπη το 1918, η λογοκρισία του πολέμου εδραιώθηκε περισσότερο στις ευρωπαϊκές χώρες επειδή η Ευρώπη πολεμούσε από το 1914 ενώ οι ΗΠΑ είχαν εισέλθει στις εχθροπραξίες το 1917. Είναι δύσκολο να γνωρίζουμε το εύρος αυτής της λογοκρισίας καθώς ο πιο αποτελεσματικός τρόπος να καλύψουμε κάτι είναι να μην αφήνουμε δημόσια προσβάσιμα, τα αρχεία της απόδειξης της καταστολής του. Η ανακάλυψη του αντίκτυπου της λογοκρισίας περιπλέκεται, επίσης, από το γεγονός ότι όταν οι κυβερνήσεις εγκρίνουν νόμους, οι άνθρωποι συχνά λογοκρίνονται από το φόβο της παραβίασης του νόμου. Στη Μεγάλη Βρετανία, η οποία αγωνίστηκε για τις συμμαχικές δυνάμεις, χρησιμοποιήθηκε ως πρόσχημα ο νόμος για την άμυνα του βασιλείου και του εθνικού συμφέροντος προκειμένου να κατασταλούν οι ειδήσεις σχετικά με την πανδημία. Τόσο οι εφημερίδες όσο και οι δημόσιοι αξιωματούχοι ισχυρίστηκαν κατά το πρώτο κύμα της γρίπης -άνοιξη και αρχές καλοκαιριού του 1918- ότι δεν ήταν σοβαρή απειλή. Επίσης, προωθούσαν την αντίληψη ότι δεν ήταν πατριωτικό να ασχολείται κανείς με τη γρίπη και να παραμελεί τον πόλεμο. Το δεύτερο κύμα της γρίπης, το οποίο ξεκίνησε στα τέλη του καλοκαιριού και επιδεινώθηκε το φθινόπωρο, ήταν πολύ θανατηφόρο. Ακόμα, όμως, και τότε τα πολεμικά έθνη συνέχισαν την προσπάθεια απόκρυψης. Τον Αύγουστο, ο υπουργός Εσωτερικών της Ιταλίας αρνήθηκε τις αναφορές για τη διάδοση της γρίπης και τον Σεπτέμβριο, του ίδιου έτους, Βρετανοί αξιωματούχοι διέψευσαν την είδηση ότι ο πρωθυπουργός της χώρας είχε προσβληθεί από τη γρίπη σε ταξίδι του στο Μάντσεστερ. Αντ΄αυτού υποστήριξαν ότι η παρατεταμένη παραμονή του στην πόλη οφειλόταν σε σοβαρό κρυολόγημα που υπέστη στη διάρκεια μιας καταιγίδας.
Τα πολεμικά έθνη κάλυψαν τη γρίπη για να προστατεύσουν το ηθικό των πολιτών και των στρατιωτών τους καθώς και για να αποτρέψουν την είδηση της διάδοσης του ξεσπάσματος της νόσου στα στρατεύματά τους ώστε να μην είναι ευάλωτοι στον εχθρό. Χαρακτηριστικό παράδειγμα ήταν ο Γερμανός στρατηγός ErichLudendorff του οποίου τα στρατεύματα αποδεκατίστηκαν από τη γρίπη. Ο ίδιος, εκτιμώντας την κατάσταση, θεωρούσε πως είχε έρθει το τέλος του πολέμου και επιθυμούσε να αποκρύψει τα κρούσματα της γρίπης των στρατευμάτων του από τις αντίπαλες Συμμαχικές Δυνάμεις για να αποφύγει την επίθεση των Γάλλων.
Οι ΗΠΑ εισήλθαν στον Ά Παγκόσμιο Πόλεμο, ως Συμμαχική Δύναμη, τον Απρίλιο του 1917 και έναν χρόνο αργότερα ψηφίστηκε ο Νόμος περί Στάσης. Με βάση αυτόν, οποιοσδήποτε μιλούσε για θέμα που η κυβέρνηση θεωρούσε ότι βλάπτει τη χώρα ή την πολεμική προσπάθεια, κρινόταν εγκληματίας. Ωστόσο, είναι δύσκολο να γνωρίζουμε το βαθμό στον οποίο η κυβέρνηση των ΗΠΑ χρησιμοποίησε το συγκεκριμένο νόμο για να σιωπήσει τις αναφορές για τη γρίπη ή να εκφοβίσει τις εφημερίδες. Όποιο, όμως, και αν ήταν το κίνητρο, ορισμένες εφημερίδες των ΗΠΑ υποτιμούσαν τον κίνδυνο της γρίπης ή την έκταση της εξάπλωσής της. Εν αναμονή του LibertyLoan, μιας παρέλασης που είχε προγραμματιστεί να γίνει το Σεπτέμβριο του 1918 στη Φιλαδέλφεια, οι ιατροί προσπάθησαν να χρησιμοποιήσουν τον τύπο για να προειδοποιήσουν τους πολίτες ότι ήταν ανασφαλές εγχείρημα. Ωστόσο, οι συντάκτες εφημερίδων της πόλης αρνήθηκαν να δημοσιεύσουν άρθρα ή να εκτυπώσουν επιστολές των ιατρών σχετικά με τις ανησυχίες τους. Εκτός από την προσπάθειά τους να προειδοποιήσουν το κοινό μέσω του Τύπου, οι ιατροί επιχείρησαν ανεπιτυχώς να πείσουν το διευθυντή Δημόσιας Υγείας της Φιλαδέλφειας να ακυρώσει την τελετή. Η παρέλαση που είχε τη μορφή εράνου για τον πόλεμο πραγματοποιήθηκε τελικά και προσέλκυσε αρκετές χιλιάδες ανθρώπους, δημιουργώντας το ιδανικό μέρος για την εξάπλωση του ιού. Τις επόμενες 4 εβδομάδες η γρίπη σκότωσε 12.191 ανθρώπους στη Φιλαδέλφεια.
Κατά παρόμοιο τρόπο, πολλοί Αμερικανοί στρατιωτικοί και κυβερνητικοί αξιωματούχοι υποβάθμισαν τη γρίπη ή αρνήθηκαν να εφαρμόσουν μέτρα υγείας που θα βοηθούσαν στην επιβράδυνση της εξάπλωσή της. Το ιατρικό τμήμα του στρατού αναγνώρισε την απειλή που έθεσε η γρίπη στα στρατεύματα και προέτρεψε τους αξιωματούχους να σταματήσουν τις μεταφορές στρατευμάτων και να μεταβάλλουν ορισμένα σχέδια. Δεν εισακούστηκαν, όμως, γιατί αντιμετώπισαν αντίσταση από τη γραμμή διοίκησης, το Υπουργείο Πολέμου και τον πρόεδρο των ΗΠΑ. Αν και στη συνέχεια, η κυβέρνηση του Wilson ανταποκρίθηκε εν μέρει στους ισχυρισμούς των ιατρών, δεν έλαβε τα μέτρα που εκείνοι απαιτούσαν. Ο στρατηγός PeytonMarch έπεισε με επιτυχία τον Wilsonότι οι ΗΠΑ δεν έπρεπε να σταματήσουν τις μεταφορές, με αποτέλεσμα, οι στρατιώτες να συνεχίσουν να αρρωσταίνουν. Μέχρι το τέλος του έτους, περίπου 45.000 στρατιώτες του Αμερικανικού στρατού είχαν πεθάνει από τη γρίπη.
Η πανδημία ήταν τόσο καταστροφική μεταξύ των εθνών του Ά Παγκοσμίου Πολέμου που ορισμένοι ιστορικοί έχουν προτείνει ότι η γρίπη επιτάχυνε το τέλος του πολέμου. Τα έθνη δήλωσαν ανακωχή στις 11 Νοεμβρίου εν μέσω του χειρότερου κύματος της πανδημίας. Τον Απρίλιο του 1919, η γρίπη διέκοψε ακόμα και την Ειρηνική Διάσκεψη του Παρισιού όταν ο πρόεδρος Wilson νόσησε. Όπως, όμως, έγινε και με την περίπτωση του Βρετανού πρωθυπουργού, η κυβέρνηση Wilson απέκρυψε τα νέα από το κοινό. Ο προσωπικός του ιατρός είπε αντί αυτού στον Τύπο ότι ο πρόεδρος των ΗΠΑ είχε κρυώσει στη βροχή του Παρισιού.
Η απόκρυψη της αλήθειας με τη συμμετοχή κυβερνητικών αξιωματούχων και μέσων ενημέρωσης στη συγκάλυψη ήταν παροιμιώδης. Αναμφίβολα, οι πολιτικές αποφάσεις απέκλιναν των ιατρικών οδηγιών ακολουθώντας την επιβολή της λογοκρισίας και της εφαρμογής των κατά παραγγελία νόμων που «προάσπιζαν» το δημόσιο συμφέρον. Ενίοτε, η ιστορία επαναλαμβάνεται.