ΜΕΤΑΒΑΣΗ ΑΠΟ ΤΗΝ ΠΑΝΔΗΜΙΑ ΣΤΗΝ ΚΑΝΟΝΙΚΟΤΗΤΑ: ΟΙ ΑΛΛΑΓΕΣ ΣΤΗΝ ΨΥΧΙΚΗ ΥΓΕΙΑ

«Το γεγονός ότι αναγνωρίζουμε ως μετάβαση την τωρινή κατάσταση, όπου υπάρχει αποδοχή του εμβολιασμού και σταδιακή άρση των περιοριστικών μέτρων λόγω της πανδημίας, είναι καλό γιατί μας βοηθά να αποφύγουμε την ακραία σκέψη», δήλωσε ο Victor Carrion, καθηγητής Παιδικής και Εφηβικής Ψυχιατρικής του John A. Turner. «Δεν πηγαίνουμε από μια πανδημία κατευθείαν στο φυσιολογικό, και αυτό είναι μια αλήθεια που την γνωρίζουμε από ανάλογες περιπτώσεις στο παρελθόν». Η κατανόηση του τρόπου με τον οποίο ο εγκέφαλος αντιδρά στο άγχος και το τραύμα μπορεί να μας βοηθήσει να ακολουθήσουμε μια πιο σκόπιμη προσέγγιση στις νέες ζωές μας και μπορεί επίσης να βοηθήσει στην οικοδόμηση ανθεκτικότητας, μιας διαδικασίας με την οποία οι άνθρωποι προσαρμόζονται παραγωγικά στις δυσκολίες. Σύμφωνα με την Debra Kaysen, καθηγήτρια ψυχιατρικής και συμπεριφορικών επιστημών και ειδική στη μετατραυματική διαταραχή λόγω στρες και στον τρόπο όπου οι άνθρωποι αναρρώνουν από δύσκολες εμπειρίες, η ανθεκτικότητα λανθασμένα θεωρείται ως χαρακτηριστικό που κάποιος είτε το έχει είτε όχι. Στην πραγματικότητα πρόκειται για ένα σύνολο συμπεριφορών που μπορούν να μάθουν οι άνθρωποι. Το να είναι κανείς ανθεκτικός δεν σημαίνει αποφυγή αγωνίας, σύμφωνα με τους ειδικούς. Αντίθετα, είναι φυσιολογικό για τους ανθρώπους να βιώνουν δύσκολα συναισθήματα όπως η θλίψη και το άγχος και υπάρχουν συγκεκριμένα μέτρα που μπορούν να κάνουν όλοι για να γίνουν πιο ανθεκτικά άτομα.

Ωστόσο, οι στρεσογόνοι παράγοντες που γίνονται χρόνιοι, όπως αποτελεί η πανδημία, μπορούν να προκαλέσουν πραγματικά προβλήματα επειδή ορισμένες στρατηγικές αντιμετώπισης μπορεί να είναι ανεφάρμοστες ή μη κατάλληλες. Καθώς έχουμε ζήσει σε μια παγκόσμια πανδημία, όπου υπήρχαν τόσο πραγματικές όσο και φανταστικές απειλές, οι συμπεριφορές που μάθαμε, ενισχύθηκαν, ειδικά στα άτομα που δεν προσβλήθηκαν από τον ιό. Όμως, ακόμα και τώρα που οι μολύνσεις ελαττώνονται σταδιακά, οι άνθρωποι δείχνουν έναν αμείωτο φόβο απέναντι στους άλλους. Αυτό σημαίνει ότι συμπεριφορές επιβίωσης που κάποτε ήταν χρήσιμες τώρα μπορεί να γίνουν ακατάλληλες. Επιπρόσθετα, στην όλη κατάσταση προστίθεται το τραυματικό άγχος το οποίο είναι χειρότερο από το χρόνιο άγχος. Για τους περισσότερους ανθρώπους, η πανδημία COVID-19 από μόνη της δεν είναι τραυματικό στρες. Αλλά ορισμένοι, όπως οι άνθρωποι που έχουν χάσει ένα αγαπημένο τους πρόσωπο, οι εργαζόμενοι στον τομέα της υγειονομικής περίθαλψης που εκτίθενται σε υψηλό κίνδυνο να προσβληθούν από COVID, ή οι υπερφορτωμένοι εργαζόμενοι στο νεκροτομείο αποτελούν περιπτώσεις όπου το τραυματικό στρες κυριαρχεί.

Ευτυχώς, όπως αναφέρουν οι ειδικοί, η ανάκαμψη τόσο από το χρόνιο όσο και από το τραυματικό στρες είναι δυνατή χάρη στην ανθεκτικότητα. Και αυτό ξεκινά με τη λήψη θετικής κοινωνικής υποστήριξης και την προσφορά βοήθειας σε άλλους. Λόγω της πανδημίας, αποσυνδεθήκαμε από την εκτεταμένη οικογένεια και τους φίλους μας και αυτή η κατάσταση μπορεί να παραμείνει αν δεν είμαστε ενεργοί στην αποκατάσταση των κοινωνικών συνδέσεων. Σύμφωνα με τους ειδικούς του Stanford, όταν είμαστε αγχωμένοι, τείνουμε να γυρίσουμε προς τα μέσα, να απομονωθούμε και να αποσυρθούμε. Αυτό έχει ως συνέπεια, στην μετά-επιδημική εποχή, να υπάρχει ο φόβος για οικείες και ευχάριστες δραστηριότητες καθότι εγείρεται η ανησυχία για την ασφάλεια της υγείας. Για παράδειγμα, οι γονείς των μικρών παιδιών και των ατόμων προσχολικής ηλικίας αντιμετωπίζουν ιδιαίτερες προκλήσεις όταν τα βοηθούν να μάθουν πώς να αντιμετωπίσουν τη μετα-πανδημική ζωή, επειδή τα πολύ μικρά παιδιά δεν έχουν αναμνήσεις πριν από την πανδημία και θεωρούν ως φυσιολογική πραγματικότητα την κατάσταση του κοινωνικού αποκλεισμού.

Σε αυτήν τη δύσκολη καμπή, είναι αναγκαίο να χαραχθεί μια πορεία προς τα εμπρός. Για όλους είναι σημαντικό υπάρξει μια εξισορρόπηση ανάμεσα στην αναγνώριση των δύσκολων καιρών με την οικοδόμηση για το μέλλον. Ήρθε η ώρα να θρηνήσει ο καθένας για τις απώλειές του στη διάρκεια της πανδημίας και να δοθεί μια ώθηση για το μέλλον. Κατά τη διάρκεια της πανδημίας, οι άνθρωποι μπορεί να έχουν χάσει τους αγαπημένους τους, τις δουλειές τους, τις σχολικές τους εμπειρίες και πολλά άλλα. Δεν μπορούμε να το αποφύγουμε ή να προσποιούμαστε ότι δεν συνέβη. Πρέπει να επαναφέρουμε και να προχωρήσουμε μπροστά. Επίσης, είναι σημαντικό να δοθεί έμφαση στην αναζήτηση των στοιχείων που δηλώνουν ότι κάποιος από εμάς ή ένας αγαπημένος μας μπορεί να χρειαστεί βοήθεια από έναν επαγγελματία ψυχικής υγείας. Εάν κάποιος δυσκολεύεται να λειτουργήσει ως γονέας ή ως επαγγελματίας, ή δεν είναι σε θέση να σηκωθεί από το κρεβάτι ή να κάνει πράγματα που πρέπει να γίνουν, ίσως είναι καιρός να ζητήσει τη βοήθεια κάποιου ειδικού. Η ψυχική αναδιατύπωση όσων έχουμε βιώσει μπορεί επίσης να βοηθήσει. Για παράδειγμα, αντί να παραμείνει κανείς στο αβέβαιο χρονοδιάγραμμα της πανδημίας, μπορεί να επικεντρωθεί στο πόσο μακριά έχουμε φτάσει. «Μπορείτε να σκεφτείτε: Τι θα συμβεί αν κάποιος μου είπε στην αρχή ότι αυτό θα ήταν δύο χρόνια; Έχουμε ήδη κάνει ένα χρόνο και τώρα έχουμε περισσότερες επιστημονικές γνώσεις για την ασθένεια, καθώς και αρκετά αποτελεσματικά εμβόλια », δήλωσε ο Victor Carrion. «Αναδημιουργήστε τη σκέψη σας, όχι για να προσποιηθείτε ότι οι αρνητικές σκέψεις σας δεν είναι πραγματικές, αλλά για να δείτε ποιες ανταγωνιστικές θετικές σκέψεις μπορούν να είναι εκεί για να τις βελτιώσουν».