ΣΥΜΒΟΥΛΕΣ ΓΙΑ ΤΗ ΘΕΡΑΠΕΥΤΙΚΗ ΠΡΟΣΕΓΓΙΣΗ ΤΩΝ ΑΡΘΡΙΤΙΔΩΝ
Όποιος δυσκολεύεται να κουμπώσει ένα πουκάμισο ή να σηκωθεί από μια καρέκλα λόγω αρθρίτιδας ξέρει πόσο επώδυνη και περιοριστική μπορεί να είναι η συγκεκριμένη κατάσταση. Τα συμπτώματα χειροτερεύουν με την ηλικία αλλά αν είστε νέοι και πιστεύετε ότι απέχουν ακόμη χρόνια από την εμπειρία τους, μπορεί να εκπλαγείτε όταν μάθετε ότι αν και η έναρξη της αρθρίτιδας είναι συνήθως μετά την ηλικία των 40 ετών, ακόμη και άτομα στα 20 τους μπορούν να την εμφανίσουν.
Υπάρχουν περισσότεροι από 100 διαφορετικοί τύποι αρθρίτιδας, ένας γενικός όρος για καταστάσεις που επηρεάζουν τις αρθρώσεις, τους ιστούς γύρω από αυτές και άλλους συνδετικούς ιστούς. Ο πιο κοινός τύπος, μακράν, είναι η οστεοαρθρίτιδα, μια εκφυλιστική νόσος ενώ συχνές είναι και οι φλεγμονώδεις ασθένειες των αρθρώσεων, όπως η ρευματοειδής αρθρίτιδα ή η ψωριασική αρθρίτιδα που προκαλούν ερυθρότητα, δυσκαμψία, επώδυνο οίδημα και παραμόρφωση και συνήθως ξεκινούν στη μέση ηλικία. Ένας άλλος τύπος είναι η μετατραυματική αρθρίτιδα η οποία μπορεί να εμφανιστεί χρόνια μετά από έναν τραυματισμό - ακόμα κι αν ο ίδιος ο τραυματισμός αντιμετωπιστεί επιτυχώς. Όποιο είδος αρθρίτιδας, όμως, κι αν έχετε, το μόνο πράγμα που δεν πρέπει να κάνετε είναι να το αγνοήσετε.
ΑΡΘΡΙΤΙΔΑ ΙΣΧΙΟΥ
Το ισχίο είναι μια άρθρωση που όταν δεν λειτουργεί, τα πόδια και οι αστράγαλοι είναι υπό πίεση και γίνεται πιο δύσκολο να μετακινήσετε το γόνατό σας. Ένα άτομο μπορεί να παρατηρήσει έναν θόρυβο «κλειδώματος» με την κίνηση, μειωμένο εύρος κίνησης, χωλότητα ή/και πόνο στη βουβωνική χώρα που μπορεί να κινηθεί προς τα κάτω στο πόδι και προς τα πάνω στην πλάτη. Μπορεί τελικά να αρχίσετε να περπατάτε με ένα αλλαγμένο βάδισμα. Αυτοφροντίδα: Ξεκινήστε ένα πρόγραμμα άσκησης (αποφύγετε αθλήματα με μεγάλη ένταση, για παράδειγμα τρέξιμο ή τένις), διατηρήστε μια υγιεινή διατροφή και χάσετε βάρος, εάν χρειάζεται. Δοκιμάσετε «ένα ήπιο πρόγραμμα κυκλικής φόρτωσης», όπως το περπάτημα ή την αερόβια χαμηλής πρόσκρουσης. Αυτοί οι τύποι δραστηριοτήτων έχουν αποδειχθεί ότι προστατεύουν τις αρθρώσεις.
Συμβουλή ειδικού: Μιλήστε με το γιατρό σας σχετικά με τη λήψη ενός παυσίπονου, όπως ένα μη στεροειδές αντιφλεγμονώδες φάρμακο (ΜΣΑΦ) αλλά να θυμάστε ότι αυτά προορίζονται για βραχυπρόθεσμη χρήση. Στην περίπτωση που η αρθρίτιδα του ισχίου σας περιορίζει την καθημερινή λειτουργία ή τις τακτικές δραστηριότητες, συμβουλευτείτε έναν ειδικό που θα σας συστήσει μη επεμβατικές θεραπείες, συμπεριλαμβανομένης της φυσικοθεραπείας και των φαρμάκων από το στόμα. Εάν αυτές οι απλές θεραπείες δεν λειτουργούν, προτείνονται πιο επεμβατικές τεχνικές, όπως οι ενέσεις κορτικοστεροειδών στο ισχίο που μπορούν να ελαχιστοποιήσουν τα συμπτώματα και να διατηρήσουν τη λειτουργία. Εάν τελικά υπάρχει η σύσταση του χειρουργείου, εμπιστευτείτε τον ορθοπεδικό σας καθώς η αντικατάσταση ισχίου θεωρείται μια από τις πιο επιτυχημένες επεμβάσεις στην ορθοπεδική.
ΑΡΘΡΙΤΙΔΑ ΧΕΡΙΩΝ ΚΑΙ ΒΑΣΗΣ ΤΟΥ ΑΝΤΙΧΕΙΡΑ
Οι μικρές αρθρώσεις των χεριών είναι ένα μέρος όπου μπορούν να αναπτυχθούν τόσο η οστεοαρθρίτιδα όσο και η ρευματοειδής αρθρίτιδα.
Αυτοφροντίδα: Η κίνηση και η άσκηση των προσβεβλημένων αρθρώσεων μπορεί να βοηθήσει αλλά το κλειδί είναι να αποφύγετε την υπερβολική πίεση στην περιοχή. Βρείτε τρόπους προσαρμογής, όπως να αγοράζετε ρούχα που δεν έχουν κουμπιά, κουμπώματα ή φερμουάρ.
Συμβουλή ειδικού: Συζητήστε με το γιατρό σας σχετικά με τη λήψη ΜΣΑΦ ή των ενέσεων κορτικοστεροειδών που ανακουφίζουν από τον οξύ πόνο και μπορούν να προσφέρουν προσωρινή ανακούφιση.
ΑΡΘΡΙΤΙΔΑ ΓΟΝΑΤΟΣ
Το γόνατο είναι η μεγαλύτερη και ισχυρότερη άρθρωση στο σώμα και αποτελεί μια κοινή περιοχή για την ανάπτυξη της αρθρίτιδας. Οι αθλητικοί τραυματισμοί, τα τροχαία ατυχήματα ή οι πτώσεις —ακόμα και αφού αντιμετωπιστούν με χειρουργική επέμβαση— μπορούν επίσης να βλάψουν τόσο τον χόνδρο όσο και τα οστά. Αυτοί οι τραυματισμοί μπορούν να αλλάξουν τον τρόπο με τον οποίο ένα άτομο κινεί το γόνατό του, κάτι που μπορεί να οδηγήσει σε μετατραυματική αρθρίτιδα.
Αυτοφροντίδα: Χάστε βάρος εάν χρειάζεται και μεταβείτε από δραστηριότητες υψηλής πρόσκρουσης όπως το τρέξιμο, σε δραστηριότητες με χαμηλό αντίκτυπο όπως το περπάτημα ή το κολύμπι.
Πώς μπορεί να βοηθήσει ένας ειδικός: Μπορεί να συστήσει συγκεκριμένες ασκήσεις ή/και φυσικοθεραπεία και να παρέχει βοηθητικές συσκευές όπως μπαστούνια. Μπορεί να συνταγογραφήσει επίσης φάρμακα με αναλγητική δράση καθώς και ενέσεις, ξεκινώντας με εγχύσεις κορτιζόνης. Μια δεύτερη γραμμή θεραπείας είναι η έγχυση υαλουρονικού οξέος, μια ουσία που εμφανίζεται φυσιολογικά στην άρθρωση και μπορεί να προσθέσει κάποια προσωρινή λίπανση και απορρόφηση κραδασμών σε ασθενείς που έχουν μικρό ή καθόλου πρήξιμο. Εάν σκέφτεστε να κάνετε χειρουργική επέμβαση, να θυμάστε ότι υπάρχει μια ποικιλία επεμβάσεων στο γόνατο που συστήνονται κατά περίσταση από τον θεράποντα ορθοπεδικό. Στο σημείο αυτό θα πρέπει να αναφερθεί ότι ο έλεγχος και η αντιμετώπιση του πόνου μετεγχειρητικά έχει βελτιωθεί εξαιτίας της εφαρμογής κατάλληλων τεχνικών. Οι αναισθησιολόγοι χρησιμοποιούν μπλοκ νεύρων, ένα είδος ανακούφισης από τον πόνο που αφήνει τους ανθρώπους πιο άνετα μια ή δύο ημέρες μετά την επέμβαση και μπορεί να ελαχιστοποιήσει ή να εξαλείψει την ανάγκη για οπιοειδή φάρμακα νωρίς.
ΑΡΘΡΙΤΙΔΑ ΠΟΔΙΟΥ ΚΑΙ ΑΣΤΡΑΓΑΛΟΥ
Το πόδι που χτυπά οποιαδήποτε επιφάνεια (είτε περπατάτε είτε τρέχετε) ασκεί υψηλό βαθμό πίεση επαφής στις αρθριτικές επιφάνειες. Αυτό σημαίνει ότι κάθε βήμα πονάει και ο πόνος μπορεί να είναι αρκετά βασανιστικός εάν μια άρθρωση έχει υποστεί βλάβη. Το εύρος κίνησης περιορίζεται ενώ ο πόνος είναι κοινός στο μεγάλο δάχτυλο του ποδιού, στην κορυφή του ποδιού και στον αστράγαλο.
Αυτοφροντίδα: Διατηρήστε το βάρος σας υπό έλεγχο, καθώς το υπερβολικό βάρος και η παχυσαρκία ασκούν πίεση στο πόδι και στον αστράγαλο. Τροποποιήστε τη δραστηριότητά σας εάν η υπερβολική χρήση φαίνεται να επιδεινώνει τον πόνο και δοκιμάστε παγοκύστες. Οι ασκήσεις ενδυνάμωσης του αστραγάλου (χρησιμοποιώντας μια ζώνη αντίστασης) και οι ασκήσεις διατάσεων μπορούν επίσης να βοηθήσουν στη μείωση του πόνου.
Συμβουλή ειδικού: Μιλήστε με το γιατρό σας σχετικά με τη χρήση ΜΣΑΦ και την ομοιόμορφη κατανομή του μηχανικού φορτίου. Υποστηρικτικά παπούτσια, στήριγμα αστραγάλου και ορθωτικά μπορεί να βοηθήσουν. Εάν σκέφτεστε να κάνετε χειρουργική επέμβαση, οι χειρουργοί που έχουν ειδική εκπαίδευση μπορούν να αντιμετωπίσουν τα συγκεκριμένα προβλήματα με καινοτόμες επιλογές.
Το ερώτημα, ωστόσο, που γεννάται είναι κατά πόσο είναι απαραίτητη η αναζήτηση βοήθειας για τη διαχείριση της αρθρίτιδας. Όποιο είδος αρθρίτιδας κι αν έχει ένα άτομο, ένας βασικός παράγοντας για τον καθορισμό του πότε θα την αντιμετωπίσει —και πότε θα πραγματοποιήσει χειρουργική επέμβαση— είναι ο τρόπος με τον οποίο ανέχεται τον πόνο. Υπάρχουν άτομα με ήπια αρθρίτιδα που αναζητούν έγκαιρα φροντίδα για να αποφύγουν τον παρατεταμένο πόνο, ενώ άλλοι δεν παρατηρούν τον πόνο τους, ακόμη και όταν μια ακτινογραφία δείχνει εκτεταμένη βλάβη. Μερικοί έχουν πιο «εκτεταμένη» αρθρίτιδα και δεν χρειάζονται ποτέ θεραπεία, ενώ άλλοι έχουν «χαμηλότερο επίπεδο» αρθρίτιδας και χρειάζονται χειρουργική επέμβαση. Ο καθένας είναι διαφορετικός. Παρόλα αυτά, σύμφωνα με τους ειδικούς, η πιο κατάλληλη ώρα να αναζητήσετε έναν ειδικό για την αρθρίτιδα είναι όταν επηρεάζει την καθημερινότητά σας. Εάν είναι μια μικρή ενόχληση, δεν αξίζει να κάνετε ενέσεις ή χειρουργική επέμβαση. Αλλά αν αδυνατείτε να διεκπεραιώσετε τις δραστηριότητες που κάνετε συνήθως, ένας ειδικός μπορεί να σας βοηθήσει.
(Πηγή: Ορθοπεδική Κλινική της Ιατρικής Σχολής του Πανεπιστημίου Yale)